Η Ελληνική χλωρίδα και Ιατροσοφική παράδοση

                             Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΣΟΦΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

                            ΓΙΑ ΟΡΘΗ ΘΡΕΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

                                                      (Περίληψη της ομιλίας)

                          ΤΟΥ Ν. ΣΑΜΑΡΙΔΗ, ΒΟΤΑΝΟΛΟΓΟΥ Α.Π.Θ.,

                        Γεν. Γραμματέα Συλλόγου Ελλήνων Βοτανολόγων

Αιώνες μετά τον Ιπποκράτη (2.500 χρόνια πριν) ο οποίος πρώτος σημειώνει: «η τροφή σου το φάρμακό σου, το φάρμακό σου η τροφή σου» οι αγροτικοί πληθυσμοί της Ελλάδας καταναλώνουν (περισσότερα από 80) άγρια χόρτα «τα βότανα της κουζίνας» κατά τους Μ. και  Ν. Ψυλλάκη με σκοπό τη θρέψη (σίτιση) και τη θεραπεία (πρόληψη και φυσική αντιμετώπιση ασθενειών)>

Η σύγχρονη διάκριση των φυτών σε βότανα, χορταρικά και λαχανικά είναι πρόσφατη επινόηση, παλαιότερα ανήκαν όλα στην ίδια κατηγορία.

Ο Ιπποκράτης που ταξινόμησε τα χόρτα και λαχανικά σε θερμά και ψυχρά παρατήρησε ότι τα φρέσκα «δίνουν περισσότερη δύναμη» επειδή είναι πιο ζωντανά.

Παραδείγματα χορταριών:

·         ΑΝΤΡΑΚΛΑ Ή ΓΛΙΣΤΡΙΔΑ

Χρησιμοποιείται ως δροσιστικό ωμό λαχανικό στις «θερινές» σαλάτες. Το χρησιμοποιούσαν στην αρχαιότητα για καούρες στομάχου. Είναι πλούσιο σε καρδιοπροστατευτικό Ω3 (λινολενικό οξύ), βασικό στην Κρητική διατροφή.

·         ΡΑΔΙΚΙΑ-ΚΙΧΩΡΙΑ (τα πικρά χορτάρια)

Ο μοναχός Αγάπιος ο Κρης στο «Γεωπονικόν» του αναφέρει: « καθαρίζει το συκώτι και προστατεύει από πάσα βλάβη». Γνωστή επίσης είναι η φράση: «ό,τι είναι πικρό στο στόμα είναι γλυκό στο σώμα»

·         ΤΣΟΥΚΝΙΔΑ

«Μη φας ελιά αν έχεις τσουκνίδα» λέει ο λαός από την αρχαιότητα. Χόρτο πλούσιο σε μέταλλα, αρά τονωτικό κατά της αναιμίας και αποτοξινωτικό.

·         ΜΟΛΟΧΑ

Δημοφιλές στην αρχαιότητα, σήμερα παραμελήθηκε και αντιμετωπίζεται σαν ζιζάνιο. Εθεωρείτο η τροφή των φτωχών συνοδεύοντας όσπρια ή ομελέτες.

·         ΒΟΛΒΟΙ (πικροί)

Ο Διοσκουρίδης τους συνιστά στην ποδάγρα και στα αρθριτικά (κατάπλασμα). Θεωρούνται αφροδισιακοί με μέλι, ξύδι και σουσάμι.

 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ

Η Ελλάδα λόγω των ευνοϊκών εδαφοκλιματολογικών συνθηκών έχει μια από τις πλουσιότερες χλωρίδες του κόσμου (κυρίως τα νησιά της Ν. και Κ. Ελλάδας) με κορυφαίο το νησί της Κρήτης.

Στην Κρήτη τα φυτά είναι τα καλύτερα του κόσμου (Πλίνιος).

Ένα στα 5 φυτά είναι ενδημικό (δηλ. στα 5.700 φυτικά είδη τα 1.150 είναι ενδημικά στη χώρα μας).

Στη Βουλγαρία απαντούν 136 ενδημικά είδη, στην τέως Γιουγκοσλαβία 94 και στην Αλβανία 12. Κατόπιν τούτου η χώρα μας θεωρείται Βοτανικός Παράδεισος.

Τα φυτικά είδη διακρίνονται σε: ενδημικά, ανθοκομικά, αρτυματικά, εδώδιμα, νομευτικά, μελισσοτροφικά, αρωματικά - φαρμακευτικά και δηλητηριώδη (τοξικά).

Ως τα πλέον δηλητηριώδη αναφέρουμε: τον μανδραγόρα (ανθρωπόμορφη ρίζα), την τάτουλα (βρωμόχορτο) και τη μαγκούντα (κώνειο) που με αυτό θανατώθηκε ο Σωκράτης.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Κατά τη συλλογή αυτοφυών φυτών να αποφεύγονται: τα άγνωστα και δηλητηριώδη, τα ασθενικά, τα πλησίον σε αυτοκινητόδρομους κ.α.

ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ

Σπουδαίος κλάδος για εκμετάλλευση (καλλιέργεια-πλήρη αξιοποίηση) των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών.

ΣΤΟΧΟΣ: Να αποφύγουμε την εισαγωγή αιθερίων ελαίων και να αυξήσουμε την εξαγωγή παραδοσιακών ενδημικών όπως κρόκου, λάδανου, ρίγανης κ.α.

Να υποστηριχθεί από την πολιτεία η εκμετάλλευση των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών με τα αρμόδια ιδρύματα (Ε.Θ.Ι.Α.Γ.Ε.) τμήμα αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών.

Ας αξιοποιηθούν οι πλούσιες σε ηλιοφάνεια ραχούλες, βουνοπλαγιές και οροπέδια της ευλογημένης χώρας μας.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΧΛΩΡΙΔΑΣ ΜΑΣ ΑΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΕΙΔΩΝ

Στην εξαφάνιση αυτή συμβάλλουν:

·         Η εξάπλωση κατοικημένων περιοχών.

·         Η εκχέρσωση δασικών εκτάσεων και οι πυρκαγιές.

·         Η διάβρωση του εδάφους και η χρήση ζιζανιοκτόνων.

·         Η υπερβόσκηση λιβαδικών εκτάσεων.

Περίληψη της παρουσίαση 02/09/2008 Αρχαία Ολυμπία

Συνέδριο Πανελλήνιας Ένωσης Νέων Αγροτών (Π.Ε.Ν.Α.)
© Δρ. Σαμαρίδης Νικόλαος ND